Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

NO SON PERAULIS PAR VECJOS. Realtât aumentade

............

_ Mandi nono!
Mandi frute, ce fâstu cul telefonut in man?
_O voi a cjace di Pokemon!
Cui pochistu?
_No pochi nissun, o voi a cjace di Pokemon, besteutis di un videozûc.
Ah, un zugut! E parcè vâstu atôr cul telefonut, alore? No puedistu stâ ferme li a zuiâ?
_Eh, no! Chel chi al è un videozûc di “realtà aumentata”: realtât aumentade. Tu âs di cjatâ i personaçs atôr dulà che tu vâs.
Mi stâstu disint che atôr e son chês besteutis che e pochin? Ma sono pericolosis?
_No son pardabon ator, tu lis viodis dentri dal telefonut. La realtât aumentade e je cussì. Tu incuadris alc e tal dal schermi tu viodis la realtât cun parsore alc altri: une figure, une scrite. Ancje i Pokemon no son pardabon pe strade, ma cul telefonut tu viodis la strade cul Pokemon parsore.
E a ce mi coventie viodi robis che no son parsore di altris robis che e son?
_Par zuiâ, o par cognossi alc. Par esempli, tu puedis lâ devant de osterie di Toni e sul schermi ti ven fûr la scrite “Osterie al Marcjât”.
Cjale che Toni al à bielzà une insegne, ancje se la T e je fulminade e cumò ducj lu coionin fasintlu cori: “Un, doi, un doi!”
_Ma magari l’aplicazion no ti dîs dome il non, ma ancje la storie…
Par chel baste domandâ a Catine: chê ti dîs la storie de osterie, di Toni e di dute la so famee.
_Tu podis cjalâ un monument e viodi dutis lis fotos che àn fat chei altris in chel puest.
Ma se tu stâs cjalant bielzà il monument, parcè varessistu di cjalâ lis fotos? Cjale il monument, no?
_Tu puedis fâ ancje un gjornâl in realtât aumentade!
Ah, chei aromai e son ducj cussì: metât dai articui e je aumentade, che altre metât propite inventade!
_E àn fat ancje dai ocjâi che tu metis su par viodi ce che al è ator e in plui alc altri.
Mah! Se l’ocjalâr mi fâs dai ocjâi che mi fasin viodi robis che no son, jo o cambi ocjalâr.
Cjale, frute, che no conventin mighe tancj imprescj par fâ che robe aumentade li.
_Ma nono, e je une tecnologjie moderne, no son ducj bogns di fâle.
A mi, di piçul, mi è bastât un ristiel: lu ài pestât, mi è rivât il mani in muse e o ài viodût tantis di chês stelis che no tu sâs, ancje s’al jere misdì! ❚
✒ Bete Di Spere

L'EDITORIAL / Preâ par furlan al è onôr e no pecjât

Walter Tomada
Jo no jeri ancjemò nassût cuant che pre Checo Placerean al tacave a voltâ il Messâl par furlan. A son passâts passe 50 agns e i furlans no àn ancjemò plen dirit, pe Glesie di Rome, a preâ inte lôr lenghe. La Conference Episcopâl dai Talians e à mancjât, ancjemò une volte, di fâ bon […] lei di plui +

Gnovis / Acuile sportive furlane

Redazion
Joibe di sere aes 6 intal Salon dal Popul dal Palaç da Comun di Udin si tignarà la cerimonie di consegne de prime edizion dal premi ACUILE SPORTIVE FURLANE, un gnûf ricognossiment che al met dongje il valôr dai risultâts sportîfs ae cussience identitarie che i campions furlans di ogni sport a son bogns di […] lei di plui +