Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Comunitât Linguistiche Furlane, Maurmair al fâs il bis

Redazion

I 138 Comuns furlanofons a àn sielzût di riconfermâ il sindic di Voleson Darzin a cjâf dal ent

Il sindic di Voleson Darzin Markus Maurmair al è stât riconfermât a cjâf de Assemblee de Comunitât Linguistiche Furlane. A Udin, a Palaç Belgrât, i rapresentants dai 138 Comuns aderents a àn ancje dât fiducie une altre volte al diretîf che al è formât di Daniele Sergon (sindic di Caprive), Ornella Comuzzo (assessore di Tavagnà) e Alessandra Vanone (assessore di Tresesin). Uniche ecezion il vicepresident Alessandro Marangoni (sindic di Dartigne) che al è deventât president de Comunitât Montane dal Glemonàs: par chest al à lassât, e a sostituîlu al è stât sielzût Gianluca Casali, sindic di Martignà.
◆ Un ricognossiment de validitât de gjestion dal trieni 2019-2022, caraterizât de capacitât di cressite che chest consei al à savût mostrâ: tal 2015, cuant che al è nassût, al cjapave dentri 86 Comuns e cumò in 7 agns si è rivâts a 138. In assemblee, il president al à fat savê che a son ladis une vore indevant lis tratativis cul Comun di Pordenon, che al larès a completâ la triade dai cjâf lûcs cun Udin e Gurize, e al rindarès la Assemblee ancjemò plui rapresentative di dute la comunitât furlane.
◆ Ae sentade de Assemblee a son rivâts, in rapresentance de Regjon, ancje il president dal Consei Pier Mauro Zanin e l’assessôr Pierpaolo Roberti, e ducj i doi a àn sotlineât trop che a son stadis incisivis lis azions a tutele de lenghe furlane e dal so ûs inte publiche comunicazion (in particolâr di bande de Rai) e de publiche aministrazion puartadis indevant in sinergjie cu la Regjon, tant che al à dit il president ARLeF Eros Cisilino. Chest al à fat cressi in maniere impuartante i stanziaments pe programazion radio e tv dedicade al furlan inte convenzion pal servizi public radiotelevisîf. Par intant la Aclif e à sburtât a meti in vore il telegjornâl “Lis Gnovis” su Telefriuli, che al à vût bon acet dal public.
◆ Maurmair al à mostrât di volê lâ indevant cul confront cu lis realtâts di chês altris Regjons a statût speciâl là che aministrazion e lenghis a cjaminin a pâr a pâr, e ancje cu la opare di pression su lis istituzions scolastichis par fâ rispietâ e atuâ lis normis previodudis tes areis là che si cjate une minorance linguistiche (in chest câs il furlan): la leç e permet di sbassâ a 10 il numar minim di arlêfs che a coventin par formâ lis classis, numar che cence deroghe al è di 15. Cheste deroghe no ven nancje domandade parcè che i dirigjents scolastics no le cognossin, dulà che invezit e podarès permeti di tignî vierts ples intîrs che se no a saressin destinâts a sierâ.
◆ Te suaze des iniziativis in cantîr, al è impuartant marcâ la atenzion che il diretîf al risierve ai zovins, inmaneant un progjet che al cjaparà dentri i Conseis comunâi dai fruts, par stimolâ i aministradôrs di doman a cognossi di plui la lôr tiere, la lôr storie, la lôr lenghe. ❚

Apontaments / Sport… che ti trai! in Vile

Redazion
L’autôr Francesco Tonizzo al dialoghe cul diretôr da ‘La Patrie dal Friûl’ Walter Tomada. Si viodin a Vile Manin di Passarian ai 21 di Novembar dal 2025 aes sîs sore sere. A intervegnin: MARIO ANZIL Vicepresident e Assessôr regjonâl ae culture e al sport; ANDREA MARCON President Regjonâl dal CONI; DANIELE PUNTEL President de “Associazion […] lei di plui +

La conference / 4 DI NOVEMBAR. MA NO DUCJ JU SPIETAVIN

Redazion
Grant sucès di public dal nestri incuintri par la conference di Ferruccio Tassin “4 DI NOVEMBAR. MA NO DUCJ JU SPIETAVIN. Dai fusilâts di Vilès ai predis mandâts in esili: storiis di un Friûl ocupât.” che si è tignude îr sere, ai 4 di Novembar te nestre sede di Vicolo Sillio 4 a Udin. lei di plui +

Presentazion / Libri “Sport… che ti trai!”

Redazion
Sabide 18 di Otubar, a 11 a buinore a Çarvignan te Cjase de Musiche, “La Patrie dal Friûl” e varà un spazi intal program dal biel Festival del Coraggio che si davuelç a Çarvignan fintremai a domenie. Stant che il program di chest an al fevele di oms e feminis che a puartin indenant valôrs di […] lei di plui +

La zornade / “Stin dongje ae Patrie” 2025

Redazion
Li dai Colonos a Vilecjaze di Listize. In conclusion de rassegne Avostanis Il mont des associazions, de culture, dal spetacul, dal sport furlan si strenç intor dal gjornâl CHE DAL 1946 AL È LA VÔS DI UN FRIÛL CHE NO SI RINT. A son stâts cun nô: Tullio Avoledo, Andrea Del Favero, I “Bardi” di […] lei di plui +

Cungjò / Nus à lassâts Zorç Jus, un grant patriote furlan

Redazion
Chel di Zorç al è un non che in tancj no lu cognossin, parcé che al à simpri lavorât cidin a lis fondis de nestre Identitât, cuntune vision che e je ancjemó proietade al futûr. “Il gno desideri al è che dutis lis cuatri comunitâts furlanis, che a son il vêr nucli dal Friûl, a […] lei di plui +