Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Un tic di storie

............

Lis Termis di Darte a jerin cognossudis bielzà in epoche romane. Un document dal 52 prin di Crist al testemonie che la aghe de Bût e rivave a Darte midiant di une condote (cualchi rest al è conservât tal Civic Museu Archeologjic di Zui), e e vignive clamade “Julia”, o “Putens”, par vie dal so odôr di ûf frait.
Daspò che Uns e Langobarts a àn distrut lis Termis, de risultive si torne a sintî fevelâ in gracie di Fabio Quintilliano Ermacora, intal manuscrit “De antiquitatibus Carniae Historia”, scrit tra la fin dal Cinccent e il tacâ dal Sîscent, che al conte de storie antighe de Cjargne de origjin fin ae fin dal Stât Patriarcjâl (1420). O savìn che intal Istât dal 1885 il poete Giosue Carducci al à fat ancje lui lis sôs curis, in chel timp che al à scrit la poesie “Il comune rustico”.
Distrutis dai acjadiments disastrôs de Prime e de Seconde Vuere Mondiâl, lis Termis di Darte a àn tacât a rinassi tai agns Sessante. Une prime part su progjet di Gino Valle, une seconde tal 1982 e la ultime tal 2008, par man dai architets Silvano Varnier e Glauco Glesleri. ❚
✒ A.S.

L'EDITORIAL / Preâ par furlan al è onôr e no pecjât

Walter Tomada
Jo no jeri ancjemò nassût cuant che pre Checo Placerean al tacave a voltâ il Messâl par furlan. A son passâts passe 50 agns e i furlans no àn ancjemò plen dirit, pe Glesie di Rome, a preâ inte lôr lenghe. La Conference Episcopâl dai Talians e à mancjât, ancjemò une volte, di fâ bon […] lei di plui +

Gnovis / Acuile sportive furlane

Redazion
Joibe di sere aes 6 intal Salon dal Popul dal Palaç da Comun di Udin si tignarà la cerimonie di consegne de prime edizion dal premi ACUILE SPORTIVE FURLANE, un gnûf ricognossiment che al met dongje il valôr dai risultâts sportîfs ae cussience identitarie che i campions furlans di ogni sport a son bogns di […] lei di plui +