Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Plui faturât cu lis mangjativis alternativis ae cjar

Barbara Cinausero

Di cuant che la Beyond Meat, marche americane cuotade in borse e leader di marcjât intai hamburgers vegjetâi, e sta lant in mancul e MacDonald’s le à gjavade de schirie dai siei furnidôrs, intai ambients e zire la domande se la ere dal “Veggie” no sedi zaromai disfumade. Cjalant lis scansiis dai supermarcjâts, dal sigûr no si disarès. Il rapresentant de cjadene SPAR al dîs che i prodots “veggie” a son aromai rivâts ae fasse medie de societât e la cjadene e da fûr sù par jù 4000 prodots a base vegjetâl, cence contâ chei di pomis e verdure, che di chei 130 a àn la marche “Spar-Veggie”, che l’an passât e je stade la marche di proprietât de cjadene che e je incressude di plui, cuntun surplus dal 13%. Une ricercje di AMA-Marketing dal an passât e à mostrât che in Austrie intun tierç des fameis almancul un component al mangje in mût “flexitari”, ven a stâi soredut vegjetarian. I vegjetarians declarâts, dut câs, a son nome il 6,9% de popolazion, intant che i vegans a saressin il 2,7%, ma i numars a son in cressite continue dal 2017. La ufierte di prodots vegjetâi impen di cjar e lat e je cressude in Austrie dal 47% jenfri il 2018 e il 2023 e il faturât dai stes al è cressût dal 11,2%. Intai supermarcjâts Billa chest faturât intal 2024 al sarès incressût dal 23%, intant che il numar dai prodots de lôr marche nome su base vegjetâl al sarès passât di 349 a 559 jenfri il 2022 e il 2024. Ancje la prime buteghe di prodots nome vegjetâi in Europe – metude sù propit di une cjadene classiche sicu Billa – e cun sede a Viene, e sarès lade miôr di ogni prevision, sedi intal numar di clients sedi intal faturât. E soredut intai ultins mês la incressite e sarès passade fintremai a dôs cifris.
◆ Il grant incressiment de ultime anade al dipent soredut dal fat che i presits in chest setôr a son calâts cetant. I presits alts a son la plui grande fuarce di dissuasion intal comprâ prodots impen de cjar. In dì di vuê i presits dai prodots vegans si stan svicinant simpri di plui a chei dai prodots di origjin animâl. Nome intal câs di prodots derivâts dal lat la cuistion e je diferente, soredut par vie de diference inte IVZ (impueste sul valôr zontât, ndr). Il lat di vacje al è al 10% di IVZ, intant che chel di vene al è al 20%.
◆ I stes prodots a son une vore mudâts rispiet a timp indaûr: se prime a jerin inmò su base chimiche, cumò a son simpri di plui su base naturâl e ancje il savôr al è lât une vore in miôr, tant di svicinâsi aromai cetant a chel des mangjativis tradizionâls su base animâl. Il marcjât de alternative ae cjar al sta cjapant simpri plui pît, ancje se tancj prodots no cjatin la strade juste. A saressin masse lis alternativis parelis, par esempli su la base di cualchi fonc là che no covente tante tecnologjie, tant che invezit a àn bisugne cesarons o soie.
◆ Une ultime riflession: in Austrie i plui grancj produtôrs di prodots cun base vegane che a sostituissin la cjar a son propit i plui grancj comerciants di cjars di animâi. ❚

Presentazion / Libri “Sport… che ti trai!”

Redazion
Sabide 18 di Otubar, a 11 a buinore a Çarvignan te Cjase de Musiche, “La Patrie dal Friûl” e varà un spazi intal program dal biel Festival del Coraggio che si davuelç a Çarvignan fintremai a domenie. Stant che il program di chest an al fevele di oms e feminis che a puartin indenant valôrs di […] lei di plui +

La zornade / “Stin dongje ae Patrie” 2025

Redazion
Li dai Colonos a Vilecjaze di Listize. In conclusion de rassegne Avostanis Il mont des associazions, de culture, dal spetacul, dal sport furlan si strenç intor dal gjornâl CHE DAL 1946 AL È LA VÔS DI UN FRIÛL CHE NO SI RINT. A son stâts cun nô: Tullio Avoledo, Andrea Del Favero, I “Bardi” di […] lei di plui +

Cungjò / Nus à lassâts Zorç Jus, un grant patriote furlan

Redazion
Chel di Zorç al è un non che in tancj no lu cognossin, parcé che al à simpri lavorât cidin a lis fondis de nestre Identitât, cuntune vision che e je ancjemó proietade al futûr. “Il gno desideri al è che dutis lis cuatri comunitâts furlanis, che a son il vêr nucli dal Friûl, a […] lei di plui +