Une preson come une stele: il gnûf penitenziari pe Carinzie, che lu stan tirant sù parmìs dal aeropuart di Clanfurt, al scomence a cjapâ forme. La struture, a forme di stele cui siei cinc braçs, si pues bielzà ricognossi in mût clâr. Plui di cincuante operaris a son in vore in dì di vuê tal cantîr, ma l’an cu ven a saran almancul il dopli.
◆ Il diretôr dal istitût di pene di Clanfurt al sigure che dut al sta lant indevant come che al è stât fissât tal program. Lui al aciertarès di persone dì par dì, lant sul puest, che i lavôrs a ledin indevant. La cjase penitenziarie pe Carinzie al è un dai grancj progjets in Austrie che no son restât vitimis dai tais dal guvier federâl e, simpri daûr di ce che al dîs il diretôr de preson, il progjet al podarà jessi puartât insom come che al previôt il progjet iniziâl, cence scurtaduris. I coscj dal progjet, che a son calcolâts sui 170 milions di Euros, a varessin di restâ chei. Ancje i timps par puartâ a bon fin i lavôrs a vignaran dal sigûr rispietâts. Cun di fat la consegne dal imobil e sarès proviodude pal Setembar dal 2027, e i vignarà daûr un esercizi di prove, ma inte Vierte dal 2028 ducj i galiots a saran trasferîts intune zornade uniche.
◆ Cumò a àn pandût un gnûf particolâr in cont de preson: daûr di un mûr alt cinc metris e mieç, il segnâl radio al sarà blocât. In cheste maniere il ministri pe justizie al intindarès di fâ finî il trafic platât di celulârs fra presonîrs, misure che e larà a zontâsi intune une suaze di regulis par doprâ i jammers (disturbadôrs) pai celulârs inte gnove cjase di detenzion.
◆ In chê di cumò, che e je logade intal centri de citât, chest si pues fâ. In dì di vuê par cjatâ telefonins jentrâts di scuindon, si scuegnin fâ percuisizions cele par cele, metint doi secondins par ognidune: si trate di une procedure cetant dispendiose, che cun di plui e cjape plui di une ore. L’an passât in Austrie a son stadis fatis plui di 31 mil percuisizions intes celis di detenzion.
◆ In dì di vuê inte preson di Clanfurt a stan sierâts 320 di lôr, cuintri di une capacitât di riceviment di 297. Stant al diretôr de preson, si sarès rivâts al limit. Ancje intal rest de Austrie no son stâts mai cussì tancj presonîrs prime di cumò. La percentuâl di detignûts dal forest a Clanfurt e supere il 50 par cent. La gnove struture di detenzion e varà 429 puescj, e chest al vûl dî che bisugnarà aumentâ il personâl, che in chest moment al è di 150 unitâts. ❚
Une gnove preson pe Carinzie
Barbara Cinausero