Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Setembar, mês di vendeme

Bete di Spere

Ancje se a disin che l’an al scomence cun Zenâr, lu savìn ducj che il mês di Setembar al è il vêr mês dai scomençaments.
E tache la scuele, cuntune classe in plui di chel altri an, si tache a lavorâ dopo des vacancis, ma la robe plui impuartante e je che in Setembar si vendeme! Cemût isal il proverbi? An gnûf, vin gnûf (ah, nol jere cussì?).
Ce aial mai fat Zenâr par meretâsi il puest di prin dal an plui di Setembar?
Personaçs nassûts tal mês di Setembar
◆ Jacopo Linussio, laudât de comunitât par jessi stât il prin imprenditôr de Cjargne, e sacramentât dai students di Codroip in dutis lis interogazions.
◆ Enzo Bearzot, famôs par vê vinçût il mondiâl di balon cu la Italie tal 1982 e par jessi tornât a cjase zuiant di cjartis cun Pertini, Causio e Zoff. La int ancjemò si vise di chê fotografie. I talians le viodin tant che un simbul di amicizie, i furlans si domandin: “ma dulà vevino scuindût i tais?”
I sports dal mês
Vendeme di velocitât: al vinç cui che al finìs par prin il so filâr.
◆ Vendeme acrobatiche: si tirin jù i raps di ue fasint figuris par aiar. Une jurie e valute lis prestazions daûr de precision de esecuzion, dificoltât dal numar, cuantitât di raps cjapâts sù.
◆ Vendeme a scuadris: al è un median che al cjape i raps, un atacant che ju bute tal seglot, un difensôr che al cjale che i aversaris no i frein i raps sot dal nâs. Al vinç cui che al implene plui seglots.
◆ Vendeme a rodelis: come chê di velocitât, ma cui patins tai pîts. In Cjargne, ametude ancje la version motorizade, cu la Ape.
◆ 100 raps ostacui: si à di rivâ insom dal filâr evitant ducj i moscjins. Al vinç cui che al finìs la vendeme cun mancul becons.
◆ Lanç dal rap: il mastel da la ue al ven metût a 50 metris dal filâr, e cui che al vendeme al à di centrâlu. Sport che al fâs sparagnâ timp parcè che la ue e rive bielzà folade.
◆ Doi cun, cuatri cence: specialitâts de vendeme ispiradis a chês dal canotaç, dome che i numars no jentrin cu lis scuadris, ma cu lis cumbinazions di “un par doi” che i zuiadôrs a bevin tes polsis.
Informazions sul trafic
Ralentaments su la A4, par curiôs che a àn let chest Strolic e a àn voie di viodi ce che al jere tant di cjalâ.
Imprest dal mês
Il cjossul. ❚

Comunicât / Cungjò, Aureli. Nus lasse un grant omp, Aureli Argemì, che si è batût pai dirits dal popul catalan e par chei di ducj i popui minorizâts. Il comunicât in lenghe catalane e furlane.

Dree Venier
BARCELONA Aureli Argemí, fundador i president emèrit del Centre Internacional Escarré per a les Minories Ètniques i les Nacions (CIEMEN), ha mort aquest dilluns als 88 anys, segons ha informat l’entitat en un comunicat. Nascut a Sabadell el 1936 i llicenciat en teologia a Roma i París, va ser monjo de Montserrat, va formar part […] lei di plui +

L'EDITORIAL / Preâ par furlan al è onôr e no pecjât

Walter Tomada
Jo no jeri ancjemò nassût cuant che pre Checo Placerean al tacave a voltâ il Messâl par furlan. A son passâts passe 50 agns e i furlans no àn ancjemò plen dirit, pe Glesie di Rome, a preâ inte lôr lenghe. La Conference Episcopâl dai Talians e à mancjât, ancjemò une volte, di fâ bon […] lei di plui +

Gnovis / Acuile sportive furlane

Redazion
Joibe di sere aes 6 intal Salon dal Popul dal Palaç da Comun di Udin si tignarà la cerimonie di consegne de prime edizion dal premi ACUILE SPORTIVE FURLANE, un gnûf ricognossiment che al met dongje il valôr dai risultâts sportîfs ae cussience identitarie che i campions furlans di ogni sport a son bogns di […] lei di plui +